Książka utrwala portret przedwojennej i wojennej Łodzi, wyłaniający się ze wspomnień wysiedlonych z miasta Niemców. Zawiera spisane po II wojnie światowej opowiadania, epizody, tworzące i odtwarzające subiektywną historię tego miejsca.
Znajdziemy tutaj opowieść o blaskach i cieniach życia i pracy niemieckiego konsula w Łodzi w latach 1926-1931; historię ocalonego od zapomnienia emaliowanego kubka; zapis „ostatnich dni młodości” w przedwojennej Łodzi; wspomnienie ostatnich przedwojennych wakacji; opowieść o losach uciekającej z Łodzi pięciolatki; zapisy związane z konkretnymi datami (styczeń 1945) i miejscami, przynależnymi do drogich pamięci adresów; epizody, obrazki, okruchy wspomnień, z których wyłania się poczucie zagrożenia, obcości, którym towarzyszy potrzeba „uporania się” z przeszłością, przekazania wspomnień innym. Z publikowanych po raz pierwszy fragmentów wyłania się obraz miasta, często nieobecny w dokumentach czy opracowaniach naukowych, stanowiący istotne dopełnienie oficjalnego obrazu historii tego miejsca.
Wstęp 7
1. Blaski i cienie życia i pracy niemieckiego konsula w Łodzi w la tach 1926–1931 (Erich von Luckwald) 11
2. Nasz wierny towarzysz – emaliowany kubek. Ocalić od zapo mnienia. Wspomnienie z dawnych lat (Margit Knopke) 97
3. Ostatnie dni naszej młodości. Litzmannstadt (Łódź) 1944 (Margit Knopke) 111
4. Spokojne godziny (Margit Knopke) 121
5. Ostatnie przedwojenne wakacje z Ellą i Irką (Silvia Waade) 127
6. Pięciolatka ucieka z Łodzi (Olga Schmidt) 131
7. Styczeń 1945 (René Ast) 143
8. Łódź, ul. Senatorska 26 (René Ast) 149
9. Opuszczony dom (René Ast) 151
10. Obcy w rodzinnym mieście (René Ast) 155
11. Nie do końca rozumiem, dlaczego moja córka tak bardzo chce poznać moją przeszłość... (Astrid Wojtaszek [Preiss]) 157
Bibliografia 163